Ο θάνατος του Αμρ. Πάνω από 13.000 παιδιά έχουν σκοτωθεί στη Γάζα.
Ο Amr Abdallah ήταν ένας από αυτούς.
Το πρωί που σκοτώθηκε ο Amr Abdallah, ξύπνησε πριν από την αυγή για να πει τις προσευχές του για το Ραμαζάνι με τον πατέρα, τη μητέρα, τα δύο μικρότερα αδέρφια και τη θεία του, σε ένα ανοιχτό χωράφι στη νότια Γάζα.
«Σε λατρεύουμε και σε σένα ζητάμε βοήθεια», προσευχήθηκαν. «Καθοδήγησέ μας στον ίσιο δρόμο – το μονοπάτι εκείνων στους οποίους έδωσες χάρη, όχι εκείνων που προκάλεσαν το θυμό Σου ή εκείνων που είναι πλανημένοι».
Ήταν σκοτεινά. Πήραν το δρόμο της επιστροφής στις σκηνές τους. Η παλιά τους ζωή είχε φύγει – το χωριό τους, η Αλ-Καράρα, το σπίτι τους – χτίστηκε με τα χρήματα που έσωσε ο πατέρας του Αμρ τα 30 χρόνια που εργαζόταν στον Περσικό Κόλπο – τα περιβόλια τους, το σχολείο τους, το τοπικό τζαμί και το πολιτιστικό μουσείο της πόλης με τεχνουργήματα χρονολογείται από το 4.000 π.Χ
Τα ερείπια του σπιτιού του Αμρ
Ο Amr, που ήταν 17 ετών, θα είχε αποφοιτήσει από το γυμνάσιο φέτος. Τα σχολεία έκλεισαν τον Νοέμβριο. Θα είχε πάει στο κολέγιο, ίσως για να γίνει μηχανικός όπως ο πατέρας του, ο οποίος ήταν εξέχων ηγέτης της κοινότητας. Ο Αμρ ήταν προικισμένος μαθητής. Τώρα ζούσε σε μια σκηνή σε μια καθορισμένη «ασφαλή περιοχή» που, όπως γνώριζε ήδη ο ίδιος και η οικογένειά του, δεν ήταν ασφαλής. Βομβαρδίστηκε σποραδικά από τους Ισραηλινούς.
Έκανε κρύο και βροχή. Η οικογένεια μαζεύτηκε για να ζεσταθεί. Η πείνα τυλίχτηκε γύρω τους σαν κουλούρα.
«Όταν λες «Amr», είναι σαν να μιλάς για το φεγγάρι», μου λέει ο θείος του, Abdulbaset Abdallah, που ζει στο New Jersey. «Ήταν ο ξεχωριστός, όμορφος, λαμπρός και ευγενικός».
Ο Αμρ στη Γάζα
Οι ισραηλινές επιθέσεις ξεκίνησαν στη βόρεια Γάζα. Στη συνέχεια απλώθηκαν νότια. Το πρωί της Παρασκευής, 1 Δεκεμβρίου, ισραηλινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έριξαν φυλλάδια πάνω από το χωριό του Αμρ.
«Στους κατοίκους του al-Qarara, του Khirbet al-Khuza’a, του Absan και του Bani Soheila», έγραφαν τα φυλλάδια. «Πρέπει να εκκενωθείτε αμέσως και να πάτε σε καταφύγια στην περιοχή της Ράφα. Η πόλη του Khan Yunis είναι μια επικίνδυνη ζώνη μάχης. Σε έχω προειδοποιήσει. Υπογράφεται από τον Ισραηλινό Στρατό Άμυνας».
Ένα από τα φυλλάδια έπεσε πάνω από το χωριό του Αμρ
Οι οικογένειες στη Γάζα ζουν μαζί. Γενιές ολόκληρες. Αυτός είναι ο λόγος που δεκάδες μέλη της οικογένειας σκοτώνονται σε μία μόνο αεροπορική επιδρομή. Ο Αμρ μεγάλωσε περιτριγυρισμένος από θείους, θείες και ξαδέρφια.
Οι χωρικοί πανικοβλήθηκαν. Κάποιοι άρχισαν να πακετάρουν. Κάποιοι αρνήθηκαν να φύγουν.
Ένας από τους θείους του Αμρ ήταν ανένδοτος. Θα έμενε πίσω ενώ η οικογένεια πήγαινε στην «ασφαλή περιοχή». Ο γιος του ήταν γιατρός στο Νοσοκομείο Nasser. Ο ξάδερφος του Αμρ έφυγε από το νοσοκομείο για να παρακαλέσει τον πατέρα του να φύγει. Λίγες στιγμές μετά την φυγή του και του πατέρα του, ο δρόμος τους βομβαρδίστηκε.
Ο Αμρ και η οικογένειά του μετακόμισαν με συγγενείς στο Khan Yunis. Λίγες μέρες αργότερα έπεσαν κι άλλα φυλλάδια. Σε όλους είπαν να πάνε στη Ράφα.
Η οικογένεια του Αμρ, μαζί με συγγενείς του Χαν Γιούνις, κατέφυγε στη Ράφα .
Η Ράφα ήταν ένας εφιάλτης. Οι απελπισμένοι Παλαιστίνιοι ζούσαν στο ύπαιθρο και στους δρόμους. Υπήρχε λίγο φαγητό ή νερό. Η οικογένεια κοιμήθηκε στο αυτοκίνητό της. Έκανε κρύο και βροχή. Δεν είχαν κουβέρτες. Αναζήτησαν απεγνωσμένα μια σκηνή. Δεν υπήρχαν σκηνές. Βρήκαν ένα παλιό φύλλο πλαστικού, το οποίο προσάρτησαν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου για να φτιάξουν μια προστατευμένη περιοχή. Δεν υπήρχαν μπάνια. Ο κόσμος ανακουφίστηκε στην άκρη του δρόμου. Η δυσοσμία ήταν απίστευτη.
Είχαν εκτοπιστεί δύο φορές σε διάστημα μιας εβδομάδας.
Ο πατέρας του Αμρ, ο οποίος έχει διαβήτη και υψηλή αρτηριακή πίεση, αρρώστησε. Η οικογένεια τον μετέφερε στο Ευρωπαϊκό Νοσοκομείο κοντά στο Khan Yunis. Ο γιατρός του είπε ότι ήταν άρρωστος επειδή δεν έτρωγε αρκετά.
«Δεν μπορούμε να χειριστούμε την περίπτωσή σου», του είπε ο γιατρός. «Υπάρχουν πιο κρίσιμες περιπτώσεις».
«Είχε ένα όμορφο σπίτι», λέει ο Abdallah για τον μεγαλύτερο αδερφό του. «Τώρα είναι άστεγος. Γνώριζε τους πάντες στη γενέτειρά του. Τώρα ζει στο δρόμο με πλήθη αγνώστων. Κανείς δεν έχει αρκετά για να φάει. Δεν υπάρχει καθαρό νερό. Δεν υπάρχουν κατάλληλες εγκαταστάσεις ή μπάνια.»
Η οικογένεια αποφάσισε να μετακομίσει ξανά στο al-Mawasi, που έχει χαρακτηριστεί ως «ανθρωπιστική περιοχή» από το Ισραήλ. Θα βρίσκονταν τουλάχιστον σε ανοιχτό έδαφος, μερικά από τα οποία ανήκαν στην οικογένειά τους. Η παράκτια περιοχή, γεμάτη με αμμόλοφους, φιλοξενεί τώρα περίπου 380.000 εκτοπισμένους Παλαιστίνιους. Οι Ισραηλινοί υποσχέθηκαν την παράδοση διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας στον al-Mawasi, ελάχιστη από την οποία έφτασε. Το νερό πρέπει να μπει με φορτηγό. Δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα.
Ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη έπληξαν μια κατοικημένη περιοχή στο al-Mawasi τον Ιανουάριο, όπου στεγάζονταν ιατρικές ομάδες και οι οικογένειές τους από τη Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης και την Ιατρική Βοήθεια για Παλαιστίνιους. Αρκετοί τραυματίστηκαν. Ένα ισραηλινό τανκ πυροβόλησε ένα σπίτι στο al-Mawasi όπου στεγαζόταν το προσωπικό των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και οι οικογένειές τους τον Φεβρουάριο, σκοτώνοντας δύο και τραυματίζοντας έξι.
Η οικογένεια του Αμρ έστησε δύο αυτοσχέδιες σκηνές με φύλλα φοίνικα και φύλλα πλαστικού. Ισραηλινά drones έκαναν κύκλους πάνω από το κεφάλι νύχτα και μέρα.
Την ημέρα πριν από τη δολοφονία του, ο Αμρ κατάφερε να αποκτήσει τηλεφωνική σύνδεση – οι τηλεπικοινωνίες συχνά κόβονται – για να μιλήσει στην αδερφή του στον Καναδά.
«Σας παρακαλώ, φύγετε από εδώ», παρακάλεσε.
Η αιγυπτιακή εταιρεία Hala, που σημαίνει «Καλώς ήρθατε» στα αραβικά, παρείχε ταξιδιωτικές άδειες σε κατοίκους της Γάζας να εισέλθουν στην Αίγυπτο έναντι 350 δολαρίων, πριν από την ισραηλινή επίθεση. Από τότε που ξεκίνησε η γενοκτονία, η εταιρεία αύξησε την τιμή στα 5.000 δολάρια για έναν ενήλικα και στα 2.500 δολάρια για ένα παιδί. Μερικές φορές έχει χρεώσει έως και 10.000 $ για μια ταξιδιωτική άδεια.
Η Hala έχει γραφεία στο Κάιρο και τη Ράφα. Μόλις πληρωθούν τα χρήματα — η Hala δέχεται μόνο δολάρια ΗΠΑ — το όνομα του αιτούντος υποβάλλεται στις αιγυπτιακές αρχές. Μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες για να λάβετε άδεια. Θα κόστιζε περίπου 25.000 δολάρια για να φύγει η οικογένεια του Αμρ από τη Γάζα, διπλάσιο από αυτό αν συμπεριλάμβαναν τη χήρα θεία του και τρία ξαδέρφια του. Αυτό δεν ήταν ένα ποσό που θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν γρήγορα οι συγγενείς του Amr στο εξωτερικό. Δημιούργησαν μια σελίδα GoFundMe . Ακόμα προσπαθούν να μαζέψουν αρκετά χρήματα.
Μόλις φτάσουν οι Παλαιστίνιοι στην Αίγυπτο, οι άδειες λήγουν μέσα σε ένα μήνα. Οι περισσότεροι από τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες στην Αίγυπτο επιβιώνουν με χρήματα που τους στέλνονται από το εξωτερικό.
Ο Αμρ ξύπνησε στο σκοτάδι. Ήταν η πρώτη Παρασκευή του Ραμαζανιού. Ένωσε την οικογένειά του στην πρωινή προσευχή. Το Fajr. Ήταν 5 το πρωί
Οι μουσουλμάνοι νηστεύουν την ημέρα κατά τη διάρκεια του μήνα του Ραμαζανιού. Τρώνε και πίνουν μόλις δύσει ο ήλιος και λίγο πριν ξημερώσει. Αλλά τα τρόφιμα ήταν πλέον σε πολύ μικρή ποσότητα. Λίγο ελαιόλαδο. Το μπαχαρικό za’atar. Δεν ήταν πολλά.
Επέστρεψαν στις σκηνές τους μετά την προσευχή. Ο Αμρ ήταν στη σκηνή με τη θεία του και τα τρία ξαδέρφια του. Μια οβίδα εξερράγη κοντά στη σκηνή. Θραύσματα έσκισε το πόδι της θείας του και τραυμάτισε βαριά τα ξαδέρφια του. Ο Αμρ προσπάθησε μανιωδώς να τους βοηθήσει. Μια δεύτερη οβίδα εξερράγη. Θραύσματα έσπασαν το στομάχι του Αμρ και βγήκαν από την πλάτη του.
Ο Αμρ σηκώθηκε. Βγήκε από τη σκηνή. Κατέρρευσε. Τα μεγαλύτερα ξαδέρφια έτρεξαν προς το μέρος του. Είχαν αρκετό αέριο στο αυτοκίνητό τους – τα καύσιμα είναι πολύ λίγα – για να οδηγήσουν τον Amr στο Νοσοκομείο Nasser, τρία μίλια μακριά.
«Αμρ, είσαι καλά;» ρώτησαν τα ξαδέρφια του.
«Ναι», βόγκηξε.
«Αμρ, είσαι ξύπνιος;» ρώτησαν μετά από λίγα λεπτά
«Ναι», ψιθύρισε.
Τον σήκωσαν από το αυτοκίνητο. Τον μετέφεραν στους κατάμεστους διαδρόμους του νοσοκομείου. Τον έβαλαν κάτω.
Ήταν νεκρός.
Ο Αμρ στο θάνατο
Μετέφεραν το σώμα του Αμρ πίσω στο αυτοκίνητο. Οδήγησαν στον καταυλισμό της οικογένειας.
Ο θείος του Αμρ μου δείχνει ένα βίντεο με τη μητέρα του Αμρ να κοιτάζει το πτώμα του.
«Ο γιος μου, ο γιος μου, ο αγαπημένος μου γιος», θρηνεί στο βίντεο, με το αριστερό της χέρι να του χαϊδεύει τρυφερά το πρόσωπό του. «Δεν ξέρω τι θα κάνω χωρίς εσένα».
Έθαψαν τον Αμρ σε έναν πρόχειρο τάφο.
Η ταφή του Αμρ
Αργότερα το ίδιο βράδυ οι Ισραηλινοί βομβάρδισαν ξανά. Αρκετοί Παλαιστίνιοι τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν.
Η άδεια σκηνή, που είχε καταληφθεί την προηγούμενη μέρα από την οικογένεια του Αμρ, εξαφανίστηκε.