Και ο θεός την 9η μέρα ήθελε να μοιράσει 18δις στους πιστούς του*
Όταν ο θεός έφτιαξε το διαύγεια, ήταν αρκετά προνοητικός προκειμένου να το κάνει τόσο δύσχρηστο, έτσι ώστε κανείς -πέρα από τους πιο σκληραγωγημένους- να μην μπορεί να το χρησιμοποιήσει. Όπως και με τη μηχανογράφηση του εθνικού τυπογραφείου αν δεν πήγαινες μιλητός στο τάδε φεκ της τάδε ημερομηνίας, ήσουν χαμένος από χέρι.
Αυτό είναι μια κλασική τακτική επικοινωνιακής διαχείρισης. Κρύβεις τα πιο σημαντικά μέσα σε μια θάλασσα από ασήμαντα πράγματα. Και επειδή οι δυνατότητες μας είναι περιορισμένες, η τακτική είναι συνήθως επιτυχημένη.
Σε αντίθεση με τους οχτρούς μου που πιστεύουν ότι είμαι η θεά κάλι με τα 10 χέρια και κατευθείαν πληροφόρηση από τη goldman sachs και analprobe σε απευθείας wireless σύνδεση με τους αριανούς, σας διαβεβαιώ πως είμαι ένας συνηθισμένος καραγκιόζης. Που προσπαθεί να παρακολουθεί τα νέα, όσο πιο αποστασιοποιημένα γίνεται προκειμένου να μη χάνεται μέσα στη θάλασσα της άχρηστης πληροφορίας.
Αυτές τις μέρες κατακλυζόμαστε από δεκάδες άσχετες βλακείες. Που έχουν στόχο να φτιάξουν κλίμα. Όπως η φοβερή είδηση πως οι πρέσες είναι έτοιμες να τυπώσουν δραχμές (όταν η μοναδική είδηση του άρθρου είναι πως υπάρχει μια εταιρία που τυπώνει χαρτονομίσματα). Ή όπως η ανακυκλούμενη εμμονή των φιλελεύθερων με ένα πιθανό bank run, το οποίο -κοπιάροντας φον μίζες- το θεωρούν “ψήφο” των καταναλωτών. Κάτι σαν φυσικό φαινόμενο. Κάποια στιγμή πρέπει να κάνω ταληράκια το για ποιο λόγο στις σημερινές οικονομίες το bank run είναι αδύνατο και πως η απόδειξη του πόσο αδύνατο είναι έχει συμβεί εδώ και 3 χρόνια. Σας υπόσχομαι να το κάνω μέχρι τις εκλογές για να τελειώνουμε και με αυτόν τον μύθο. Αλλά θα με αφήσετε να ασχοληθώ σήμερα με τη μοναδική είδηση που θα έπρεπε να μας απασχολεί.
Εμφανίστηκε πριν από μερικές μέρες σε όλα τα καθεστωτικά παπαγαλάκια με μικρές παραλλαγές μεταξύ τους. Στην ουσία εμφανίστηκε ως προσπάθεια εφησυχασμού της κοινής γνώμης από τον πανικό που δημιουργούσαν τα ίδια παπαγαλάκια μερικές μέρες πιο πριν. Η είδηση ήταν πως τα πρώτα 18δις ετοιμάζονται να δοθούν στις τράπεζες αυτές τις μέρες. Πρόκειται για τα πρώτα 18δις από τα 50δις που μας είπαν ότι θα δοθούν δωράκι στις τράπεζες. Αλλά ας το ξεμπλέξουμε λίγο το κουβάρι.
Πάρε πάρε πάρε
Ας το πάρουμε από την αρχή (1).
Μια τράπεζα είναι το μαγικό εκείνο ίδρυμα που μπορεί να έχει στην τσέπη της 1 ευρώ και να δανείζει καμιά 20αριά που μαγικά τα εμφανίζει από το πουθενά. Αυτό επειδή είμαστε ευγενικοί άνθρωποι το ονομάζουμε πιστωτική επέκταση κι όχι τύπωμα, ενώ στην ουσία -τη στιγμή που συμβαίνει- είναι το ίδιο και το αυτό.
Μπορεί μια τράπεζα να δημιουργεί χρήμα κατά το δοκούν? Όχι φυσικά, γι’αυτό όπως μαθαίναμε στο λύκειο η κεντρική τράπεζα της βάζει μερικούς περιορισμούς. Οι δύο βασικοί περιορισμοί που έχει μια τράπεζα είναι η λεγόμενη χρηματοδότηση των δανείων (ρευστότητα) και τα λεγόμενα εποπτικά κεφάλαια.
Η πρώτη εκφράζεται από τον λόγο των δανείων που έχει δώσει δια των (ξένων) χρημάτων που διαθέτει στο ταμείο της. Σε γενικές γραμμές η καλή τραπεζική λέει πως για κάθε 10ευρώ που έχεις μαζέψει σε καταθέσεις, θα πρέπει να έχεις δώσει γύρω στα 7-8ευρώ δάνεια. Ο λόγος που χρειάζεται μια τέτοια ασφάλεια είναι το εξής πρόβλημα της τραπεζικής τέχνης. Οι τράπεζες δανείζονται από τους καταθέτες βραχυχρόνια και δανείζουν στους δανειζόμενους μακροχρόνια. Επειδή οι καταθέσεις είναι κάτι που μεταβάλλεται γρήγορα και εύκολα, ενώ τα δάνεια κάτι που μεταβάλλεται αργά και δύσκολα, καλό είναι να έχεις στο σεντούκι περισσότερες καταθέσεις από δάνεια, προκειμένου να εξισορροπείς τον άστατο χαρακτήρα των καταθέσεων.
Στις ελληνικές τράπεζες, όχι μόνο δεν συνέβαινε αυτό, αλλά πολλές φορές τα δάνεια ξεπερνούσαν τις καταθέσεις (αμαρτία στην οποία είχαν υποπέσει όλες οι ελληνικές τράπεζες πλην του κακού και κρατικοδίαιτου ΤΤ αν θυμάμαι καλά που βρισκόταν πολύ κάτω της μονάδας), τότε λέμε πως οι τράπεζες έχουν ένα χρηματοδοτικό κενό. Το 2009 τα δάνεια που είχαν δώσει οι ελληνικές τράπεζες ήταν γύρω στα 300δις στο εσωτερικό και 45-50δις στο εξωτερικό ενώ οι συνολικές καταθέσεις ήταν μόλις 290δις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ήταν αμελητέες. Και μόλις βγάλεις από την εξίσωση το “οπισθοδρομικό” και κρατικοδίαιτο ΤΤ και τους “βλάχους” της τράπεζας κύπρου, η κατάσταση στην ελληνική τραπεζική αγορά ήταν για κλάματα.
Για να το καλύψουν αυτό το κενό, θα πρέπει ή να κάνουν φλαπ φλαπ τα ματάκια τους στους καταθέτες, ή να δανειστούν χρήμα στη χονδρική. Αυτά συνέβαιναν τα παλιά καλά χρόνια διότι από τον σεπτέμβρη του 2008 και μετά οι τράπεζες βρίσκουν χρήμα ή από τους καταθέτες ή κατευθείαν από την ΕΚΤ μέσω των γνωστών προγραμμάτων “έκτακτης” ρευστότητας.
Αυτό το έκτακτη είναι και καλή ατάκα για να πείσεις τη σύντροφό σου να κάνετε παιδί. Αγάπη μου θα κάνουμε ένα έκακτο παιδί προσωρινά, όσο προσωρινή είναι και η ρευστότητα της ΕΚΤ (το έκτακτο παιδί θα ήταν ήδη σχεδόν 4ετών και με σίγουρο μέλλον +3χρόνια γκαραντί).
Για παράδειγμα το χρηματοδοτικό κενό των ελληνικών τραπεζών βρίσκεται γύρω στα 110-130δις ευρώ και καλύπτεται μέσα από την ΕΚΤ και τον ELA.
Όταν όμως μια τράπεζα έχει εκδώσει ένα θαλασσοδάνειο, πχ έχει δώσει στο mega 230εκ ευρώ (τυχαίο παράδειγμα), και πάρει χαμπάρι πως το mega (τυχαίο παράδειγμα πάντα) δεν πρόκειται να τα επιστρέψει ποτέ, τότε η τράπεζα θα πρέπει να ξεγράψει 230εκ ευρώ από το δανειακό της χαρτοφυλάκιο και να τα θεωρήσει ως πιθανές ζημιές. Για να καλύψει αυτή τη χασούρα, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματα των καταθετών της (διότι δεν της ανήκουν), αλλά πρέπει να βάλει τα χρήματα από την τσέπη της.
Η τσέπη της τράπεζας λοιπόν, είναι το λεγόμενο μετοχικό κεφάλαιο, είναι δηλαδή τα χρήματα που έχουν βάλει οι ιδιοκτήτες της. Κάθε τράπεζα είχε υποχρέωση να διαθέτει στο ταμείο της ένα ποσό για τις κακές μέρες που ένα δάνειο τους έσκαγε στα μούτρα. Αυτό το ταμείο έπρεπε να αποτελεί τουλάχιστον το 4% των δανείων που είχε δώσει και σύμφωνα με τους καινούργιους κανόνες θα πρέπει να αποτελεί το 8-9% των δανείων που έχει δώσει (αυτά είναι τα λεγόμενα εποπτικά κεφάλαια). Αν δεν έχει τα χρήματα αυτά στο ταμείο, τότε η τράπεζα πρέπει να τα βρει ή να χάσει την άδειά της.
Τα χρήματα αυτά λοιπόν τα βρίσκει είτε από τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (και τα βάζουν οι ιδιοκτήτες), είτε από κέρδη παρελθόντων ετών που τα κρατάς καβάτζα για μια κακή στιγμή. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, οι ελληνικές (όπως και πολλές άλλες τράπεζες) δεν έχουν στο ταμείο αρκετά κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν τα θαλασσοδάνεια, διότι τόσα χρόνια, μέτοχοι και στελέχη έτρωγαν με χρυσά κουτάλια από τα αποθεματικά που μάζευαν μέσω των μεγάλων κερδών.
Enter papadimos
Και σήμερα βρίσκονται στο κακό αυτό σημείο να μην έχουν φράγκο στην τσέπη. Εδώ λοιπόν έρχονται τα 50δις που τους υπόσχονται εδώ και μερικούς μήνες. Καθώς οι ιδιοκτήτες τους φυσικά δεν θέλουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να βοηθήσουν τα ιδρύματά τους (ακόμα και στην περίφημη συγχώνευση αλφαμπανκ-γιουρομπανκ, οι μεγαλομέτοχοι δεν έβαζαν φράγκο από την τσέπη τους αλλά αντίθετα έβαζαν κάτι μεσανατολίτες να κάνουν τα κορόιδα με 500ψωροεκατομμύρια), περιμένουν από το κράτος να το κάνει. Το ίδιο κακό κράτος που μισούν και δεν θέλουν στα πόδια τους
Αυτό ήταν και το βασικό μέλημα παπαδήμου από τη στιγμή που ανέλαβε την πρωθυπουργία. 2 βδομάδες πριν την αναλάβει (όταν σύμφωνα με την καλή εφημερίδα το βήμα σουλάτσερνε μεταξύ φρανκφούρτης και χάρβαρντ παλιοαγράμματοι μουζίκοι), ούρλιαζε στα μμε πως κούρεμα μεγαλύτερο από αυτό που αποφασίστηκε τον Ιούλιο (δηλαδή κούρεμα 0%), είναι καταστροφή και ξαφνικά γίνεται πρωθυπουργός ειδικού σκοπού με μοναδικό μέλημα το κούρεμα κατά 50%. Η απάντηση φυσικά δεν είναι ότι ο παπαπδήμος άλλαξε γνώμη. Αλλά καθώς οι ευρωπαίοι πίεζαν για κούρεμα, ο παπαδήμος μπήκε στην πρωθυπουργία για να κάνει damage control. Και τα κατάφερε περίφημα καθώς υποσχέθηκε στις τράπεζες τουλάχιστον 50δις ευρώ, τη στιγμή που η χασούρα τους από το κούρεμα δεν ξεπερνούσε τα 24δις
Το πιο σκανδαλώδες της υπόθεσης είναι πως αυτά τα 50δις οι τράπεζες θα τα έπαιρναν όπως και τα προηγούμενα 11δις σε ρευστό. Δηλαδή απολύτως τσάμπα, τη στιγμή φυσικά που ο ελληνικός λαός θα πλήρωνε τους τόκους αυτών των δανεικών και το χρέος θα λογιζόταν στο ελληνικό κρατικό χρέος.
Η πλάκα είναι πως ο παπαδήμος δεν πρόκαμε να περάσει ούτε το πρώτο σκέλος της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών γιατί τον πρόλαβαν οι εκλογές. Τι έκανε λοιπόν το θηρίο? Πέρασε μαζί με το άλλο το αστέρι τον σαχινίδη μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου που έδινε την εξουσιοδότηση στο υπουργικό συμβούλιο να αποφασίσει τη μορφή που θα έχει αυτή η χρηματοδότηση.
Όπως μου εξήγησαν οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, είναι κάτι παπαρίτσες που συνήθως χρησιμοποιούνται προκειμένου να ρυθμίσουν την άδεια λειτουργίας καντίνας του μπατζανάκη στην παραλία της κάτω παναγιάς και πάντως σίγουρα όχι για να ρυθμίσουν το πως θα δοθεί το 10% του ελληνικού ΑΕΠ στις τράπεζες.
Πού βρίσκεται το ζουμί? Μα φυσικά στους όρους που το υπουργικό συμβούλιο θα αποφασίσει να θέσει.
Έλα έλα ελά
Όπως είπαμε πριν αυτά τα 18δις δεν είναι σαν τα υπόλοιπα 70δις που έχουμε δώσει ως εγγυήσεις προκειμένου να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό. Είναι σκληρό ντούρο γκουζγκούνιο χρήμα που θα δοθεί ως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στις τράπεζες. Και τώρα προσέξτε την τρελή πανευρωπαϊκή καραγκιοζιά.
Τα χρήματα αυτά θα προέρχονταν από τον γνωστό EFSF και τα οποία ο EFSF υποτίθεται θα έβρισκε με το να πουλάει ομόλογα (ως εταιρία) στις αγορές. Αυτό ήταν ένα ταχυδακτυλουργικό προκειμένου να πουν οι ευρωπαίοι πως εμείς δεν είμαστε σαν τους βρετανούς και τους αμερικάνους που τυπώνουμε χρήμα
Βέβαια τα ομόλογα που έχει εκδώσει ο EFSF προκειμένου να πάρει ζεστό χρήμα, δεν έτυχαν και μεγάλης αγάπης από τις “αγορές”. Έτσι, καθώς ο EFSF δεν έχει ρευστό να δώσει, θα προσφέρει στις ελληνικές τράπεζες 18δις σε ομόλογα EFSF, τα οποία οι τράπεζες μετά θα δώσουν στην EKT προκειμένου η ΕΚΤ να τους προσφέρει “έκτακτη” ρευστότητα ύψους 18δις ευρώ.
Όκ όσοι δεν το καταλάβατε, στην ουσία η ΕΚΤ θα τυπώσει 18 δις και θα τα δώσει στις ελληνικές τράπεζες (βραχυχρόνια πάντα), αλλά εμείς θα κάνουμε τα πάντα για να μην ονομάσουμε αυτή την πράξη τύπωμα. Αυτά τα πρώτα 18δις (σχεδόν 10% του ΑΕΠ) θα χρεωθούν στο ελληνικό κράτος και θα δοθούν στις τράπεζες ως προκαταβολή για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που θα κάνουν στους επόμενους μήνες. Καθώς οι ιδιοκτήτες των τραπεζών δεν θέλουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη και προτιμούν να το κάνει το κράτος για πάρτη τους.
Στον καπιταλισμό, όταν γίνεται μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με παραίτηση των παλαιών μετόχων, ο καινούργιος μέτοχος που βάζει τα χρήματα, αποκτά κι ένα ποσοστό στο μετοχικό κεφάλαιο. Επειδή τα 18δις είναι πολλά λεφτά, στην ουσία το κράτος γίνεται ο κύριος μέτοχος των ελληνικών τραπεζών, κάτι το οποίο θα σήμαινε πως η δουλειά του παπαδήμου τόσους μήνες πήγε στράφι.
Για να μη συμβεί αυτό, δημιουργήθηκαν διάφορα άλλα ταχυδακτυλουργικά προκειμένου το ρευστό της αύξησης κεφαλαίου να μην αλλάξει το ποιος διοικεί την τράπεζα. Στους μεγάλους πολυμετοχικούς καπιταλιστικούς οργανισμούς όπως και στη σοβιετική ένωση, η ιδιοκτησία στην ουσία είναι τόσο αόριστη και πολυδιασπασμένη, που την ουσιαστική ιδιοκτησία την έχει το management. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα ελληνικής τράπεζας είναι η alphabank.
Το ένα ταχυδακτυλουργικό ήταν το παλιό με το οποίο δόθηκαν και τα πρώτα 5δις ρευστού από το γνωστό πακέτο των 28δις του αλογοσκούφη, δηλαδή οι προνομιούχες μετοχές (τα μερίσματα των οποίων ποτέ δεν πληρώθηκαν παρεμπιπτόντως). Η δεύτερη λύση ήταν μία που θα ικανοποιούσε την επιμονή ΓρΑΠ για “κοινές μετοχές” αλλά με οικειοθελή παραίτηση του μετόχου από το δικαίωμα ψήφου. Αυτή η ιδέα βυθίστηκε μαζί με την εξαφάνιση ΓρΑΠ καθώς οι τραπεζίτες ήξεραν πως οι κοινές μετοχές έχουν μεγάλη ισχύ και η οικειοθελής παραίτηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να αρθεί.
Έτσι η πιο όμορφη λύση που προκρίνεται από τα παπαγαλάκια είναι τα λεγόμενα CoCos, δηλαδή κάτι μετατρέψιμα ομόλογα που κρατάνε τη μετοχική σύνθεση ίδια (δηλαδή την παλιά) παρά το γεγονός πως ο καινούργιος μέτοχος θα βάλει περισσότερα χρήματα απόσα όλοι οι παλιοί και μετατρέπονται σε μετοχές μόνο μετά από 500τέρμινα κι αν οι παλιοί μέτοχοι δεν τα αποπληρώσουν κι αν το μασάζ πετύχει κι αν έχουν την ευγενή καλοσύνη. Με λίγα λόγια πρόκειται για δώρο και ξεκάθαρη απατεωνιά εις βάρος των φορολογουμένων που ας μην ξεχνάμε πληρώνουν τον λογαριασμό.
Σύμφωνα με τα παπαγαλάκια αυτό το χρήμα θα εκταμιευτεί αύριο μεθαύριο προς τις τράπεζες, αλλά προσωπικά δεν είδα καμία απόφαση υπουργικού συμβουλίου, για τον πολύ απλό λόγο πως μετά τις εκλογές δεν υπάρχει κυβέρνηση, αλλά υπηρεσιακή κυβέρνηση. Που φυσικά δεν έχει κανένα δικαίωμα να μοιράσει το 10% του ελληνικού ΑΕΠ όπως γουστάρει η ίδια.
Εδώ λοιπόν θα αρχίσει η τρομοκρατία. Μα κύριε τέκι θέλετε να κλείσουν οι τράπεζες? Θέλετε να χάσουν τις καταθέσεις τους οι μικροκαταθέτες? Όχι προσθεού δεν θέλω κάτι τέτοιο. Να τα δώσετε τα 18δις, αλλά να τα δώσετε με κοινές μετά ψήφου μετοχές όπως γίνεται στον καπιταλισμό. Με αυτόν τον τρόπο οι τράπεζες θα πάρουν τα χρήματα και ο καινούργιος μέτοχος θα έχει δικαίωμα στη διοίκησή τους όπως γίνεται στον καπιταλισμό.
Κι αν το χέρι του υπηρεσιακού πρωθυπουργού δεν αντέχει να το κάνει αυτό, θα πρέπει να αφήσει στην επόμενη κυβέρνηση που θα ψηφιστεί από τον ελληνικό λαό να αποφασίσει το είδος και τη μορφή που θα έχει η αύξηση κεφαλαίου. Κάθε άλλη κίνηση θα είναι πλήρως παράνομη διότι οι υπηρεσιακές κυβερνήσεις δεν έχουν δικαίωμα να παίρνουν τέτοιου είδους αποφάσεις.
Φυσικά τα παπαγαλάκια θα σας πούνε πως η τρόικα δεν το θέλει αυτό και προτιμά τα CoCos. Πράγμα που είναι αλήθεια, όσο είναι αλήθεια το ότι η τρόικα ήθελε όσο ό,τιδήποτε άλλο την κατάργηση των φόρων στις καγιέν. Διότι οι ευρωπαίοι το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται είναι να μην τους σκάσει το ευρωσύστημα στα μούτρα. Γιαυτό και δίνουν τα χρήματα πριν τις εκλογές παρά τις απειλές διαφόρων τσουτσεκιών για το αντίθετο. Το αν θα διοικούν τις τράπεζες οι ίδιοι τραπεζίτες που τις έφεραν μέχρι εδώ ή όχι τους είναι παντελώς αδιάφορο.
Ρέστα κι όξω από την πόρτα.
Τα πράγματα είναι απλά, πολύ απλά. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα τις επόμενες μέρες χρέος ύψους περίπου 10% του ΑΕΠ θα προστεθεί στις πλάτες όλων μας. Αυτό το χρέος θα πάει στις τσέπες των τραπεζών με τη μορφή αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Ο κ.παπαδήμος θέλει αυτό το χρέος να χαριστεί στις τράπεζες, κάτι εντελώς αντίθετο με οποιαδήποτε αρχή του καπιταλισμού. Δεν έχει κανένα δικαίωμα να το κάνει, διότι σε περίπτωση που δεν τον ειδοποίησαν δεν είναι πια πρωθυπουργός. Κάτι φυσικά που ισχύει και για τον κ. Πικραμένο που υπάρχει στη θέση που υπάρχει διεκπεραιωτικά μέχρι να γίνουν εκλογές.
Η μορφή των μετοχών που θα πάρει από τις τράπεζες το ελληνικό δημόσιο μέσω της αύξησης κεφαλαίου με χρήματά του ελληνικού λαού, είναι απόφαση που πρέπει να πάρει η επόμενη εκλεγμένη κυβέρνηση. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να γίνει σαφές προς την υπηρεσιακή κυβέρνηση, από όλες τις πολιτικές δυνάμεις (δηλαδή τον εξής σύριζα) που διαφωνούν με αποικιακού τύπου καραγκιοζιές τύπου CoCos και άλλα ανέξοδα δωράκια προς τους τραπεζίτες, διότι πρέπει επιτέλους κάποιος να επιβάλει τον καπιταλισμό σε αυτή τη χώρα.
Αν οι τραπεζίτες θεωρούν αυτή την εξέλιξη καταστροφική, ας βάλουν τα χρήματά τους εκεί που είναι το στόμα τους όπως λένε και στο αμέρικα κι ας κάνουν οι ίδιοι τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που χρειάζονται προκειμένου οι τράπεζές τους να μην περάσουν στα χέρια του οχτρού. Διότι το να βγάζεις δεκάρικους υπέρ του ιδιωτικού τομέα με κρατικά χρήματα, είναι ο ορισμός του τσάμπα μάγκα.
——————-
σημειώσεις
(1) μια εξίσου καλή αφήγηση για τις τράεπζες αν θέλετε να πάρετε μια δεύτερη γνώμη είναι αυτή του βαρουφάκη (προσοχή το άρθρο που στην πραγματικότητα να προέρχεται από το protagon της υστερικής αντίδρασης, αλλά η ειρωνεία είναι πως με τον βαρουφάκη να έχει γίνει τόσο φίρμα, έχει χαλάσει τη μαγιονέζα των τέλογλου, χωμενίδη, μίχα και λοιπών του είδους)
Το link μου υποδείχθηκε από το peer review (βλέπετε πόσο ωραία ακαδημαϊκίζω προκειμένου να αναλάβω τη θέση του κυβερνήτη?).
Κρατά μια πολύ λογική γραμμή σκέψης παρότι θεωρώ τις προτάσεις του στο τέλος λίγο αφελείς. Το να αναλάβουν τις τράπεζες κάτι ξένοι τραπεζίτες του efsf υποννοεί πως α) υπάρχουν καλοί τραπεζίτες στην ευρωζώνη σε αντίθεση με τους κακούς δικούς μας, β) υπάρχει ένας τρόπος να διοικήσεις τις τράπεζες και να κατευθύνεις τα δάνεια που είναι “επιστημονικός”, προτάσεις που νομίζω πως ούτε ο ίδιος δέχεται ως αληθείς
Το να δοθούν οι μετοχές απευθείας στους φορολογουμένους, είναι εξίσου προβληματική πρόταση, καθώς θεωρεί πάλι το μάνατζμεντ της τράπεζας ουδέτερο, όταν στην ουσία είναι οι ουσιαστικοί ιδιοκτήτες με τον τρόπο που καταλαβαίνουμε τους ιδιοκτήτες. Στη σοβιετική ένωση (και στις μεγάλες πολυμετοχικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις) τα εργοστάσια ήταν του λαού. Αλλά επειδή ο λαός είναι κάτι λίγο φλου και ασύντακτο, ήταν στην ουσία η νομενκλατούρα του μάνατζμεντ που εξασκούσε τη διοίκηση κατά το δοκούν.
Κατανοώ πως δεν υπάρχει μια όμορφη απάντηση στο πρόβλημα και αυτός είναι ο βυξ του ψάλτου βαρουφάκη, γιαυτό άλλωστε και των εκτιμώ ως συγγραφέα. Από την αρχή που υποστήριζε τον ΓρΑΠ έδειχνε συνεχώς πως είναι ειλικρινής και διάφανος στις προθέσεις του, αντί να μας φλομώνει με τα διάφορα υπερφίαλα ψέματα που οι κολλητοί του συστήματος έλεγαν και ακόμα συνεχίζουν να λένε.
Ακριβώς επειδή δεν υπάρχει παράκαμψη του ζητήματος του ελέγχου των τραπεζών, συνεχίζω να υποστηρίζω πως το κράτος θα πρέπει να τις αναλάβει, αλλά φυσικά υποστηρίζω και τον μετασχηματισμό του κράτους, σ’ έναν οργανισμό που θα ελέγχεται και θα επηρεάζεται άμεσα από τους πολίτες, κάτι που είναι απαραίτητο για πολύ πιο σημαντικές λειτουργίες από το τραπεζικό σύστημα