Μια ομιλία που δεν ήθελαν να ακουστεί…
Η σιωπηλή διαγραφή μιας φωνής ζωής.
Την Κυριακή που πέρασε, στο πάρκο της Βιβλιοθήκης Γαργαλιάνων, πραγματοποιήθηκε μια εκδήλωση αφιερωμένη στην “Παγκόσμια Ημέρα Επιζώντων Καρκίνου” (National Cancer Survivors Day). Μια εκδήλωση που θα έπρεπε να αποπνέει σεβασμό, ευαισθησία και ειλικρινή αναγνώριση των ανθρώπων που έδωσαν ή δίνουν μάχη με την πιο σκληρή δοκιμασία της ζωής.
Στην εκδήλωση αυτή, η μοναδική ομιλία που έγινε ήταν από τη Μαίρη Παναγιωτακοπούλου, Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας (Β.Α., M.A.C.P.) με τίτλους σπουδών αναγνωρισμένους από το Υπουργείο Παιδείας. Μίλησε όχι απλώς ως ειδικός , αλλά ως άνθρωπος που έχει περάσει μέσα από τον καρκίνο και στάθηκε όρθιος, προσφέροντας πλέον αφιλοκερδώς ψυχολογική υποστήριξη στους συμπολίτες μας στους Γαργαλιάνους και όχι μόνο.
Η Μαίρη προσκλήθηκε από το Κ.Ε.Φ.Ι. να δώσει αυτή την ομιλία. Δεν έκανε βόλτα στο πάρκο… είδε κάποια εκδήλωση και πήρε το μικρόφωνο τυχαία, ούτε “εισέβαλε” απρόσκλητη στην εκδήλωση που ήταν σε εξέλιξη… Ήταν προσκεκλημένη, με την πλήρη συναίνεση των διοργανωτών. Κι όμως…
Στο 5ο ακριβώς λεπτό της ομιλίας της, η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Γαργαλιάνων πλησίασε την εκπρόσωπο του Κ.Ε.Φ.Ι. και της ζήτησε να πει της Μαίρης “να τελειώνει γρήγορα”. Η φράση που μεταφέρθηκε, όπως επιβεβαιώθηκε από την ίδια τη Μαίρη Παναγιωτακοπούλου, ήταν: «Μαίρη, πρέπει να τελειώνεις γρήγορα…».
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η εκπρόσωπος του Κ.Ε.Φ.Ι., αντί να υπερασπιστεί την προσκεκλημένη της — τη μοναδική ομιλήτρια της εκδήλωσης — υπάκουσε. Σε κοινή θέα, και καταγεγραμμένα στο βίντεο, πλησίασε τη Μαίρη και της μετέφερε στο αυτί της την απαίτηση της προέδρου…
Αντί να σταθεί στο πλευρό της, όπως όφειλε, “συμμορφώθηκε προς τας υποδείξεις”, με μια αυθαίρετη παρέμβαση. Αυτή η στάση της δεν ήταν απλώς ατυχής — ήταν άστοχη, άδικη και αποθαρρυντική. Μια σιωπηλή υποταγή που νομιμοποίησε τον παραγκωνισμό μιας φωνής που είχε κάτι ουσιαστικό να πει.
Η Μαίρη Παναγιωτακοπούλου ζήτησε απλώς 3 λεπτά ακόμα για να ολοκληρώσει τις σκέψεις της. Δεν πήρε απάντηση. Συνέχισε έτσι κι αλλιώς— κι ευτυχώς συνέχισε — και η ομιλία της καταχειροκροτήθηκε από όλους, εκτός της προέδρου που την ώρα εκείνη βρισκόταν σε διαρκή κίνηση, μάζευε αντικείμενα και αδιαφορούσε.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, την επόμενη ημέρα ο Πολιτιστικός Σύλλογος ανάρτησε βίντεο από την εκδήλωση στο οποίο έχει αφαιρεθεί ολόκληρη η ομιλία της Μαίρης. Ήταν η μοναδική ομιλία της εκδήλωσης και απουσιάζει. Ολότελα. Δείτε το βίντεο:
Να πιστέψουμε ότι πρόκειται για λάθος; Όχι. Δεν είναι λάθος. Είναι επιλογή. Ο δικός τους βιντεολήπτης βιντεοσκοπούσε την ομιλία από την αρχή μέχρι το τέλος, όπως δείχνει καθαρά ένα δικό μας βίντεο… Ήταν λοιπόν επιλογή η ολοσχερής διαγραφή της μοναδικής ομιλίας.
Μια επιλογή που προσβάλλει όχι μόνο τη Μαίρη, αλλά και όλους εκείνους που παλεύουν με τον καρκίνο, που χρειάζονται στήριξη, φροντίδα και ελπίδα. Μια επιλογή που δείχνει ασέβεια προς τον πολιτισμό, την παιδεία και την ίδια τη ζωή.
Η Μαίρη δεν ζήτησε τίποτα. Δεν είχε σκοπό να προβληθεί, δεν χρειάζεται προβολή. Προσφέρει σιωπηλά και δωρεάν. Δεν άνοιξε γραφείο στους Γαργαλιάνους, δεν έκανε τη δουλειά της “μπίζνα”. Πιστεύει ότι η ψυχολογική στήριξη είναι λειτούργημα. Και αυτή η φωνή, σε μια εκδήλωση αφιερωμένη στους επιζώντες του καρκίνου, κόπηκε, αποσιωπήθηκε, εξαφανίστηκε.
Αλήθεια, ποιο είναι το πρότυπο του “πολιτισμού” μας; Να φιμώνουμε ό,τι είναι ουσιαστικό και να κρατάμε μόνο τα εθιμοτυπικά και τα αποκριάτικα ξεφαντώματα;
Από τη μεριά μας, ως πολίτες, ως θεατές και κυρίως ως άνθρωποι, ζητούμε από το Κ.Ε.Φ.Ι. να πάρει επίσημα θέση για όσα διαδραματίστηκαν.
Ποια είναι η θέση του απέναντι σε μια τέτοια ενέργεια; Γιατί δεν προστάτεψε την ομιλήτρια που το ίδιο προσκάλεσε; Θα επιτρέψει να συνδέεται το όνομά του με τέτοιες πρακτικές σιωπηλής λογοκρισίας;
Η σιωπή, σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι ουδετερότητα. Είναι συνενοχή.
Αυτό το άρθρο δεν είναι ένα παράπονο. Είναι μια κραυγή συνείδησης, ένα ξέσπασμα αξιοπρέπειας — όχι μόνο για τη Μαίρη, αλλά για όλη την κοινωνία των Γαργαλιάνων και κάθε τόπο που κατρακυλά επειδή οι λίγοι ανάξιοι σπρώχνουν τους άξιους στο περιθώριο.
Και κάτι τελευταίο: Δεν είναι μόνο η Μαίρη που θίγεται εδώ. Είμαστε όλοι εμείς, που αν δεν αντιδράσουμε, αποδεχόμαστε σιωπηλά μια καθημερινή διολίσθηση. Δεν γίνεται να το καταπιούμε κι αυτό. Δεν πάει άλλο. Εγώ εκφράζω με την πένα μου, την οργή, την προσβολή και την αγανάκτηση μου για τη συμπεριφορά του Πολιτιστικού Συλλόγου, ως παρατηρητής, πολίτης, σύζυγος και ενεργό μέλος της κοινωνίας των Γαργαλιάνων. Δεν πρόκειται για προσωπικό παράπονο αλλά για κοινωνική θέση και απαίτηση αξιοπρέπειας.
Ας πούμε επιτέλους: Αρκετά. Αυτός ο τόπος αξίζει καλύτερους ανθρώπους, με σεβασμό, ήθος και ουσία. Ας πάψουμε να αφήνουμε τη δημόσια ζωή στα χέρια των πιο ακατάλληλων.
«Όσοι αδιαφορούν για τα κοινά είναι καταδικασμένοι να εξουσιάζονται πάντα από ανθρώπους κατωτέρους τους». Πλάτων
Φώτης Παναγιωτακόπουλος
Ενεργός Πολίτης
___________________________________________________________
Ακολουθεί απομαγνητοφώνηση της ομιλίας της Μαίρης Παναγιωτακοπούλου στο πάρκο της Βιβλιοθήκης Γαργαλιάνων (1-6-25):
Μαίρη Χήναρη:
Η Μαίρη Παναγιωτακοπούλου προσφέρει τις υπηρεσίες της δωρεάν σε όποιους, σε όποιον τις χρειάζεται. Θα σας πει πράγματα για το πώς με λίγα πραγματάκια μπορούμε να αποφύγουμε αυτόν τον κακό επισκέπτη να μην έρθει στη ζωή μας. Όσο μπορούμε τουλάχιστον να προφυλαχτούμε. Σας ευχαριστώ και πάλι
Μαίρη Παναγιωτακοπούλου:
Ευχαριστώ πολύ. Καλημέρα σε όλες και όλους. Είναι τιμή μου να βρίσκομαι εδώ σήμερα για ένα θέμα που είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου. τη πρόληψη του καρκίνου. Διότι το γνωρίζω από πρώτο χέρι. Πριν 10 χρόνια ασθένησα χωρίς να έχω κανένα σύμπτωμα. Και αυτό που με έσωσε ήταν ένας προληπτικός έλεγχος. Η έγκαιρη διάγνωση, θέλω να σας πω με βεβαιότητα, σώζει ζωές. Οι περισσότερες μορφές καρκίνου αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά όταν εντοπίζονται νωρίς. Η κληρονομική προδιάθεση, δεν σημαίνει ότι θα αρρωστήσουμε. Αξίζει όμως να το δούμε σαν ένα κάλεσμα, για να φροντίσουμε τον εαυτό μας.
Τι γνωρίζουμε για τον καρκίνο;
Ο καρκίνος είναι μία πολυπαραγοντική νόσος. Δεν προκαλείται δηλαδή από έναν μόνο λόγο, αλλά είναι συνδυασμός. Είναι ένας συνδυασμός κληρονομικών παραγόντων, περιβάλλοντος, διατροφής, τρόπου ζωής και οπωσδήποτε, ίσως ο πιο σημαντικός λόγος, είναι η ψυχολογική μας κατάσταση.
Δυστυχώς στην Ελλάδα περισσότεροι από 30.000 συνάνθρωποι μας χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο. Τι σημαίνει αυτό για να το καταλάβουμε πιο βαθιά, είναι ότι χάνονται 95 άτομα την ημέρα. Είναι σαν να αδειάζουν δύο με τρία καφενεία της πόλης μας κάθε μέρα. Μπορείτε να το φανταστείτε αυτό;
Και έρχεται τώρα το κρίσιμο ερώτημα. Αφού η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας λένε ότι η έγκαιρη διάγνωση, πρόγνωση, μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε μία δύσκολη κατάσταση. Εμείς όμως αφού το γνωρίζουμε γιατί το αναβάλλουμε.
Σας καλώ σιωπηλά, ο καθένας και η κάθε μία από εσάς να σκεφτείτε πότε είναι η τελευταία φορά που σκεφτήκατε να κάνετε έναν προληπτικό έλεγχο, έστω να αρχίσετε με αιματολογικές εξετάσεις; Ξέρω καλά ότι πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν τιςεξετάσεις γιατί φοβούνται. Φοβούνται για το τι μπορεί να βρουν. Φοβούνται, μήπως πονέσουν. Φοβούνται ότι αν μάθουν κάτι θα αλλάξει η ζωή τους. Άρα φοβούνται την αλλαγή και κυριαρχούν σκέψεις όπως, αν δεν ξέρω δεν υπάρχει πρόβλημα. Δεν είναι κάτι σοβαρό. Ή, μπορεί κάποιοι να σκεφτούν ότι εγώ ξέρω κάποιον που έτρωγε σωστά, έκανε τα πάντα σωστά στη ζωή του, έκανε γυμναστική, είχε καλές σχέσεις κι όμως έπαθε καρκίνο. Και εγώ θα σας απαντήσω σε αυτή την ερώτηση ή μάλλον σε αυτή τη θέση. Ναι, μπορεί ο καρκίνος να έρθει και σε ένα άτομο που κατά τ᾽αλλα είναι υγιής.
Τι γίνεται όμως, εδώ παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η πρόληψη διότι στη δική μου περίπτωση η πρόληψη είναι αυτή που με έσωσε, γιατί ανακαλύφθηκε στην πρόγνωση ένας επιθετικός καρκίνος εν τη γενέσει, ο οποίος αντιμετωπίστηκε και δεν χρειάστηκε ούτε καν να κάνω χημειοθεραπείες, πριν 10 χρόνια.
Είμαι ακόμα εδώ και αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή τον αντιμετώπισα τότε δεν θα ξαναέρθω αντιμέτωπη με έναν άλλο καρκίνο. Αυτό που έχει σημασία είναι να κάνουμε, να κάνω, τις προληπτικές μου εξετάσεις. Ας μην πούμε άστο για άλλη φορά και πάμε από εβδομάδα σε βδομάδα και το αφήνουμε. Η πρόληψη είναι μία ολιστική καθημερινή φροντίδα αγάπης προς τον εαυτό μας.
Ένας άνθρωπος που ζει με έντονο άγχος, κατάθλιψη, μοναξιά, νιώθει πως δεν αξίζει… δύσκολα θα φροντίσει την υγεία του. Γι᾽ αυτό το λόγο δεν πρέπει να είμαστε μόνοι μας. Και για αυτό το λόγο οργανισμοί όπως το Κ.Ε.Φ.Ι. είναι πολύ σημαντικοί στη ζωή μας. Γιατί ακόμα κι αν είμαστε μόνοι, μπορούμε να πάρουμε ένα τηλέφωνο και να μας οδηγήσουν, να μας υποστηρίξουν και να αρχίσουμε να νιώθουμε καλά μέσα μας.
Πριν 2.000 χρόνια το είπε ο Πλάτωνας: ότι η ίαση της ψυχής είναι η αρχή για την ίασης του σώματος.
Δεν θέλω να σας κουράσω. Ήθελα να σας πω αρκετά πράγματα. Είναι ένα κεφάλαιο, ένα θέμα για συζήτηση πάρα πολύ μεγάλο και προσπάθησα να συνοψίσω μερικά από τα πιο σημαντικά πράγματα. Ε, θέλετε να μου δώσετε ακόμα 3 λεπτά, θέλετε;
Η σύγχρονη επιστήμη του τραύματος, του ψυχολογικού τραύματος έρχεται να μας αποκαλύψει κάτι πάρα πολύ σημαντικό, ότι ο τρόπος που σκεφτόμαστε έχει πάρα πολύ να κάνει με τον τρόπο που αισθανόμαστε και το πώς χειριζόμαστε τις δυσκολίες στη ζωής μας. Άτομα τα οποία, οι μελέτες το έχουν δείξει, πριν ας πούμε δύο χρόνια είχανε μία πάρα πολύ τραυματική εμπειρία μπορεί σε ένα διάστημα δύο χρόνων από εκείνη την τραυματική εμπειρία να ασθενήσουν με καρκίνο, για αυτό το λόγο είναι πάρα πολύ σημαντικό να έρθουμε σε επαφή με το φόβο να ρωτήσουμε τον εαυτό μας: Επειδή σε νοιάζομαι, θέλω να μου πεις τι είναι αυτό που ακριβώς φοβάσαι. Είμαι εδώ για σένα. Σε νοιάζομαι. Σε βλέπω και θέλω να κάτσουμε μαζί. Φόβε, έλα να μου πεις τι είναι αυτό. Γιατί ο φόβος, ο σκοπός του ποιος είναι, να μας προστατεύσει από το να μην πονέσουμε και να μην απογοητευτούμε. Αυτός τη δουλειά του κάνει. Αλλά εμείς δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι αν φοβόμαστε και το κρύβουμε κάτω από το χαλί… δεν εξαφανίζεται το πρόβλημα. Πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε και να πάρουμε το φόβο από το χέρι. Γιατί όταν δίνουμε φωνή στον ψυχικό μας πόνο, είναι πολύ σημαντικό αυτό και αν είναι κάτι που θα ήθελα να κρατήσετε είναι αυτό.
Όταν δεν δίνουμε φωνή στον ψυχικό μας πόνο γίνεται κραυγή μέσα στο σώμα μας και το σώμα μας θυμάται. ακόμα και αν προσπαθούμε να ξεχάσουμε μία δύσκολη κατάσταση.
Το σώμα θυμάται και κάποια στιγμή αυτή η θλίψη η έντονη, αυτός ο φόβος, αυτή η ενοχή, όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα που νιώθουμε μέσα μας πρέπει να βρούνε διέξοδο και η μόνη που βρίσκουν είναι στο σώμα. Γ᾽αυτό σας παροτρύνω να αντιμετωπίσετε το φόβο, γιατί πίσω από την μη πρόληψη κρύβεται αυτός που δεν μας βοηθάει καθόλου και να αναλάβετε με ευθύνη να φροντίσετε, να προστατέψετε τον εαυτό σας επειδή αξίζουμε.
Λοιπόν, πάμε λοιπόν για τη ζωή σήμερα. Πάμε να περπατήσουμε, να τρέξουμε, να κάνουμε ποδηλασία και σε κάθε βήμα που κάνουμε να σκεφτόμαστε αυτό, ότι αξίζουμε. Η ζωή είναι όμορφη. Παρότι μπορεί να έχουμε τα χίλια μύρια προβλήματα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά που μας βασανίζουν. Οι καιροί που διανύουμε είναι δύσκολοι. Ας μη μένουμε μόνοι μας. Έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον.
Ευχαριστώ πολύ
